To jest syndrom - pozwólcie mi opatentować tę nazwę - osoby sprawdzającej wypracowania niechlujnie piszących uczniów. Syndrom wielu polonistów, że tak zgaduję. Przejrzyjcie swoje, waszych dzieci wypracowania - ile razy się zdarza, że powtarzane są wyrazy - takie okoliczniki czasu często występują przed i po orzeczeniu - np. "jutro przyjadę jutro do ciebie" albo "jutro przyjadę do ciebie jutro", a czasem po prostu występują obok siebie: "jutro jutro przyjadę do ciebie" itd.

Życie Adasia Miauczyńskiego jest jak walka, żeby nie stać się takim samym sk*urwys*ynem jak tamci. ( Piekło to inni... a jakże - nawet pamiętając, że Sartre używał tego w raczej innym, bardziej uniwersalnym, kontekście ). Np. takim samym niechlujem językowym jak uczniowie. Monologi wewnętrzne Adasia jasno wskazują, że to się nie udaje - są w nich przecież i przekleństwa, niekiedy siarczyste, i te nielogiczne, niegramatyczne powtórzenia, jakie - tak myślę - nabył od uczniów.

W Dniu Świra jednak widać ostatnie stadium tej walki - jest to właściwie stadium agonalne, w której już nie chodzi o walkę - walka od dawna jest już przegrana.
Chodzi tam bardziej o jakiś bardzo straszliwą nadzieję, jakiś resentyment innego życia, które być może było do przeżycia ( w tym sensie uważam, że końcówka filmu bardzo ostro rzutuje na wymowę całości).

Straszliwa jest ta nadzieja, ponieważ doskonale wie ona - sama o sobie - że jest marzeniem ściętej głowy, że już nie ma szans na ziszczenie. Obok skrajnie prozaicznych myśli, działań tli się powidok jakichś myśli i działań wyższego rzędu. Sfera materialna, sfera przyziemna zjada, więcej, ZŻERA całą sferę duchową, sferę sacrum. To jest bardzo tragiczne i współczesne, ta konkluzja.

( czyż przecież nie o to chodzi w scenie, gdy sonety krymskie są udaremniane przez hałas silnika wykaszarki; czy nie chodzi o to w scenie, gdy czytanie sonetów udaremnia głośne pierdnięcie ?).

Tak, to najbardziej dotyka widza, gdy to ogląda. Ten cholerny, szczególnie na przykładzie inteligenta widoczny ( zrozumiałe więc wybranie głównego bohatera ) dysonans, rozdźwięk, rozziew sfery materii i spraw ducha, szczególnie negatywnie wpływający na tę sferę metafizyczną.
Jest momentami ten film dość sztuczny, bo też widzimy, że reżyser aranżuje pewne sytuacje i dialogi dość niekonwencjonalnie, niejako naciąga trochę prawdopodobieństwo zdarzeń fabularnych, żeby nadać im zamierzaną wymowę. Ale w takich proporcjach, w jakich czyni to Koterski, jest to czystą zaletą tego filmu.
W końcu każda wypowiedź artystyczna, gdyby się nad tym zastanowić, wiąże się z mniejszą lub większą hiperbolą przez samą selektywność tematyki. Bo niby przedstawia jednostkowy, pojedynczy przypadek, ale jednocześnie zawsze w percepcji widza rysuje się jakieś ogólniejsze, symboliczne, bardziej uniwersalne tło dla tych na pozór jednostkowych zdarzeń. Wielką zaletą Koterskiego jest tutaj, że owo tło jest silne, wyraźnie zarysowane i najzwyczajniej prawdziwe.

I choć to wcale nie nadaje się na ulotkę promocyjną tego filmu, to nie jest to komedia. ( komedie sprzedają się lepiej niż dramaty). neither komediodramat. żaden śmiech przez łzy nawet; też nie.
I nawet przy najlepszych chęciach dystrybutorów i pijarowców nie można nazwać śmiechu podczas projekcji tego filmu inaczej niż mechanizmem obronnym; mechanizmem wyparcia.
To jest twardy dramat. I więcej nawet napiszę, wydaje mi się, że osoby, które podczas projekcji się śmieją, to są takie osoby, które po seansie wrócą do swojego chu*jowego życia i dalej będą udawać, że nie wiedzą, jak bardzo jest to ich życie chu*jowe.

I ta królowa z wiersza ... Rzeczywistość jest dołująca i straszliwa. Na tyle, że stosunek rzeczywistości i metafizyczności, materii i ducha jeśli jakiś w ogóle jest, to jest absurdalny, rażąco niewspółmierny, nieodpowiedni. Wydaje się, że coś takiego jak wiersz musi bowiem uciekać w absurd prędzej niż opisywać coś tak straszliwego, jak nasza rzeczywistość. Ani nie można znaleźć słów odpowiednich, ani nie do końca wiadomo, czy to świat, czy to tylko ja ( może Adaś po prostu jest świrem i wszystko to, co powyższe, jest fałszywe?). No nie da rady wiersza napisać w sytuacji Miauczyńskiego. Tak czy inaczej, świr czy nie świr, film bardzo dobry.